Fundacja
Garwolińskie Centrum Tradycji Kulturowych Obywatelskich i Wojskowych. Muzeum Ziemi Garwolińskiej – projekt koncepcyjny
– Sama struktura obiektu dawnej pralni nie obroni się jako obiekt w pełni funkcjonujący obiekt kulturalny ponieważ wymaga uzbrojenia w odpowiednie instalacje, sanitariaty, elementy związane z obsługą osób niepełnosprawnych i z bezpieczeństwem przeciwpożarowym – mówił Rafał Szczepański.Zatem początkowym moim tropem była próba powiększenia tego obiektu o możliwie maksymalnie dużą powierzchnię. Znalazłem takie miejsce, znalazłem takie rozwiązanie, które nie szkodzi samemu obiektowi pralni. Pralnia jest święta! – podkreślił architekt.
– Natomiast pralnia jest tutaj reliktem, który jakby legitymizuje genius loci, które tutaj mamy. To jest jeden z tych elementów, które są fundamentami tożsamości miasta. To chyba jedno z największych takich założeń urbanistycznych w Garwolinie, oprócz tradycyjnych dróg przejazdowych. Rozwiązanie, które prezentujemy, opiera się o założenie rozbudowy tego obiektu w ten sposób, by uzyskać hole reprezentacyjne, recepcję, pomieszczenia administracyjne i pracownie konserwatorskie i – w minimalnym zakresie – pomieszczenia magazynowe i techniczne. Do tego zaprojektowany jest dźwig osobowy i przekształcenie obiektu pralni w jedną dużą salę wystawową daje możliwość dzielenia pomieszczenia na różne wystawy – wskazywał Rafał Szczepański.
Cała powierzchnia tego budynku zabytkowego – tej świętości – jest przestrzenią ekspozycyjną. (…) Tu jest po prostu sacrum, a profanum jest w budynku, który jest zaprojektowany w oparciu o ostrą granicę z działką skarbu państwa i w odległości 4 metrów od granicy, która wyznaczona jest dla obiektu pralni, po to, żeby spełnić wszystkie przepisy prawa państwowego – dodał architekt.
Garwolińskie Centrum Tradycji Kulturowych Obywatelskich i Wojskowych. Muzeum Ziemi Garwolińskiej – południowy pawilon zespołu koszar.
Zaprojektowana ogólna powierzchnia budynku to 1770,7 m² w czym powierzchnia użytkowa to 1139,6m², a powierzchnia pomocnicza to 631,1m².
Poziom 0 przewiduje hol/wystawę, komunikację, pomieszczenia techniczne, przedsionek, recepcję, salę wystawową (budynek pralni) i toalety. Na tym poziomie (hol) znalazłaby się również kawiarnia i sklep z pamiątkami.
Poziom -1 przewiduje komunikację, magazyn, salę wystawową, która mogłaby pełnić również rolę sali teatralnej lub kinowej, jak również toalety.
Poziom +1 przewiduje aneks, komunikację, pomieszczenie techniczne, toalety i miejsce na wystawy.
Poziom +2 zaprojektowano na administrację, komunikację, pomieszczenie techniczne, salę konferencyjną i toalety.
Spacery z przewodnikiem po okupacyjnym Garwolinie
Sprawa niszczenia zabytku i stanowiska archeologicznego – Górzno pow. Garwoliński
W dniu 13 września poinformowaliśmy (w formie elektronicznej i pisemnej Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Warszawie o tym że na działce nr. ew. 108 w Górznie, można na ziemi zobaczyć ludzkie kości (prawdopodobnie), oraz fragmenty ceramiki.
Na uwadze należy mieć fakt, że na działce wskazanej powyżej w rejestrze zabytków Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków znajdują się pozostałości XV w. Kościoła nr. Ew. A-388 , mamy uzasadnione podejrzenia, że zauważone kości pochodzą z przykościelnego cmentarza.
Dodatkowo w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego rejonu cmentarza przy ul. Mazowieckiej w obrębie geodezyjnym Górzno w gminie Górzno z 24 kwietnia 2020 r. dokładnie zaznaczono stanowisko archeologiczne (AZP 65-73/14/19) i teren przylegający do cmentarza, na którym znajduje się część fundamentów XV w. kościoła.
Nasza interwencja miała miejsce po zgłoszeniu nam tego faktu przez Michała Cieślaka i oględzinach przeprowadzonych na miejscu przez przedstawiciela naszej fundacji.
Jako załącznik zamieszczamy pełną treść pisma i fotografie.
Odpowiedź Konserwatora nt. zabytku i stanowiska archeologicznego w Górznie
Odnośnie naszego pisma i informacji Sprawa niszczenia zabytku i stanowiska archeologicznego – Górzno pow. Garwoliński
21 września otrzymaliśmy odpowiedź od Mirosława Starczewskiego, kierownika delegatury w Siedlcach Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. W piśmie konserwator potwierdził że na działce 108/8 w Górznie znajduje się stanowisko archeologiczne nr AZP 62-73/19, a na działce 108/10 znajdują się relikty fundamentów XV w. kościoła. Stanowisko archeologiczne jest wpisane do wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków. Lecz w nigdzie nie ma egzemplarza decyzji o wpisie do rejestru zabytków fundamentów XV w. kościoła.
W piśmie od dr Katarzyny Pałubskiej z Departamentu Ochrony Zabytków Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu czytamy: „Wyjaśnić należy też, że wpis do rejestru zabytków jest jedną z form ochrony przewidzianą w art. 7 cyt. ustawy. Podkreślić należy jednak, że zgodnie z ww. definicją zabytkiem są wszystkie obiekty posiadające wartość historyczną, artystyczną lub naukową niezależnie od formy ochrony jaką są one objęte.”
Z decyzji MWKZ nr 175/DS./2020 wydanej 13 maja 2020 r. jasno wynika że przed przystąpieniem przez Parafię pw. Św. Jana Chrzciciela w Górznie do prac na działce 108 i w jej granicach, należy przeprowadzić badania wykopaliskowe. W decyzji ustalono również zakres niezbędnych badań.
W pisma dowiadujemy się że pierwszy etap badań przeprowadzono przy i na cmentarzu w miejscu gdzie znajdują się fundamenty XV w. kościoła, ale badania nie potwierdziły istnienia tam reliktów architektury, ani nie odkryto tam pozostałości grobów i pochówków z przypuszczalnego cmentarza…
Jednakże co do stanowiska archeologicznego w dniu 17 wrześnie 2021 r. Kierownik Delegatury w Siedlcach wydał decyzję wstrzymującą wszelkie prace budowlane na działce 108/8 oraz nakazał przeprowadzenie badań w granicach stanowiska nr AZP 65-73/19 z niezbędnymi poszerzeniami. Decyzji tej nadano rygor natychmiastowej wykonalności.
Otrzymaliśmy również notatkę i fotografie wykonane podczas oględzin w dniu 10.09.2021 r.
Nadal będziemy się tej sprawie przyglądać.
Informujemy również że Prokuratura Rejonowa w Garwolinie w dniu 20 września 2021 r. wszczęła śledztwo w sprawie mającego miejsce Górznie zniszczenia zabytków w związku z pracami dotyczącymi adaptacji terenu pod cmentarz, tj. o czyn z art. 108 ust. 1 Ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.